(#84) Dom Egipski przy ulicy Retoryka


<< Poprzednie zdjęcie Następne zdjęcie >>


Archiwalne zdjęcie powyżej pochodzi ze zbiorów Archiwum Narodowego w Krakowie. Zdjęcie zostało wykonane w 1917 roku.

Mamy w Krakowie trochę nietypowych kamienic, pisałem już o Domu Tureckim, teraz pora na równie ciekawy… Dom Egipski. Budynek znajduje się na rogu ulic Retoryka i Smoleńsk, jest całkiem spory i aktualnie zupełnie nic nie zdradza jego egzotycznej przeszłości. Dom powstał w latach 1893 – 1896 na zlecenie Józefa Kuleszy, właściciela zakładu kamieniarsko-rzeźbiarskiego, a zaprojektował go nieznany z imienia inżynier K. Lachnik. Nie wiadomo który z Panów wpadł na pomysł udekorowania fasady budynku egipskimi zdobieniami, ale jak już decyzję podjęli to nie przebierali w środkach, znalazło się miejsce i na spore obeliski i na sfinksy strzegące wejścia i na liczne malunki. Egipt zawitał do Krakowa.

Zawitał, i dosyć szybko został pożegnany. Na przełomie lat 20. i 30. XX wieku (zaledwie 30 lat po ukończeniu) budynek przebudowano i większość zdobień zniknęła. Do tej pory zachowały się piękne drewniane drzwi wejściowe, które może ogląda każdy przechodzień i kilka detali wewnątrz budynku. Na forum historycy.org kilka lat temu jeden z użytkowników umieścił kilka zdjęć posągów stojących na klatce schodowej. Ciekawe czy jeszcze tam są?

http://www.historycy.org/index.php?showtopic=22392
fot. historycy.org

Sam sobie odpowiem, bo po opublikowaniu wpisu kilka osób wkleiło w różnych miejscach inne zdjęcia faraonów. A więc tak, stoją jeszcze pod schodami ;-) Autorem tego zdjęcia jest Marek Świdrak:
10170863_10203140158201062_8714706354579266051_n

A to inne ujęcie Domu Egipskiego, najprawdopodobniej wykonane tuż po ukończeniu jego budowy:
Dom Egipski

Jeżeli zainteresowała Was historia Domu Egipskiego to polecam bardzo ciekawy artykuł na jego temat, który ukazał się w jednym z wydań miesięcznika UJ Alma Mater.

 


18 komentarzy do “(#84) Dom Egipski przy ulicy Retoryka

  1. Jeżeli zatracamy osobowość „osobowość swoistą, przekazaną przez przodków, nie tylko w architekturze” stajemy się szarym osłem na pustyni szarych kamieni, to przykład , dowód na zatracanie swojej tożsamości w nas samych.

    1. wlasnie ,wlasnie,prosimy bardzo,ja w tej chwili poszukuje jakiegos ujecia z tego wlasnie miejsca i dlatego znalazlam sie przy tym zdjeciu.

  2. To ja mogę jeszcze dodać, że kierownictwem budowy domu w stylu egipskim przy ulicy Smoleńsk 10 zajął się Henryk de Laveaux, natomiast roboty murarskie wykonywał majster Tomasz Bujas (wg informacji z Ksiąg Budowli z ANK). Budowa trwała od 1893 do 1896 roku.

  3. Dzięki za przypomnienie tematu, zdjęcie i link do naprawdę bardzo ciekawego artykułu. Nie wiedziałam, że jeszcze cokolwiek się z pierwotnej dekoracji zachowało.

    1. Zachowało się troszkę więcej – budynek ma oryginalne stare drewniane drzwi – z motywem uskrzydlonego Ra a w bocznej bramie na ścianie płaskorzeźbę z marmuru przedstawiającą Kleopatrę na Nilu.

      Prof. Niwiński przypuszcza że skute elementy elewacji spoczywają o rzut beretem – przebudowa zbiegła się z czasem z zasypywaniem koryta rzeki – prawdopodobnie gruz sypano wprost w błoto. Trzeba zdjąć nawierzchnię ulicy i zrobić wykopaliska ;)

      Swoją drogą – studentów egiptologii w USA wozi się na pustynię i odkopują …pozostałości dekoracji z lat 20-tych gdy Hollywood kręcił z dużym rozmachem filmy historyczno-przygodowe.

  4. A ja chętnie bym poczytała o kamienicy Pod śpiewającą żabą :) przy ul. Retoryka 1. Przed wojną była tam Szkoła Muzyczna im. Żeleńskiego, ale poza tym niewiele o niej wiem…

    Kiedyś pisałam mgr o krakowskim Stowarzyszeniu Młodych Muzyków (1931-1939) i nadal mam na ich punkcie małego bzika ;) Szczerze mówiąc ciężko było mi znaleźć jakieś bliższe informacje na temat kamienic, w których prowadzili działalność koncertową czyli
    przy Placu Szczepańskim 7 od 33 roku i na ul. Sławkowskiej 12 od 35 roku.

    1. Bardzo ciekawy tekst. Jak widac niszczenie oryginalnych dziel wybitnych architektów nie ma konca (patrz wyczyny prezydenta Adamowicza w Gdańsku) .Można by pomysleć mylnie,ze Dom Egipski ma cos wspolnego ze słynnym Teodorem Talowskim.A okzuje sie ,że autorem byl ktos inny zdolny.A czy ktos wie gdzie w Krakowie znajdowała sie Kamienica Szydłowiecka należaca do hetmana Mieleckiego? Podobno na ul.Grodzkiej.Ale gdzie dokładnie i czy sa ajakies ryciny, zdjęcia,opisy ?Byłbym wdzięczny za wszelkie info o tem budynku.(indiakingulka@wp.pl)

  5. są!! podczas dzisiejszych oględzin stwierdzam, ższ caly czas siedzą za siatką pod drewnianymi schodami. kamienica … cóż niszczeje

  6. Poza wspomnianą wyżej kamienicą na terenie Krakowa można odnaleźć około dziesięciu piramid i jednego Sfinksa. Gdzie? Na terenie cmentarza Rakowickiego.
    Więcej szczegółów na ten temat pod adresem: http://www.dziennikpolski24.pl/artykul/9041683,rakowice-tysiace-fascynujacych-historii,2,id,t,sa.html
    Polecam także udostępnione w internecie opracowanie autorstwa Leszka Zinkowa pt. Osobliwości krakowskiej architektury: „Egyptian Revival” (rekonesans): http://www.academia.edu/5854464/Osobliwo%C5%9Bci_krakowskiej_architektury_Egyptian_Revival_rekonesans_

  7. Bardzo ciekawy tekst. Jak widac niszczenie oryginalnych dziel wybitnych architektów nie ma konca (patrz wyczyny prezydenta Adamowicza w Gdańsku) .Można by pomysleć mylnie,ze Dom Egipski ma cos wspolnego ze słynnym Teodorem Talowskim.A okzuje sie ,że autorem byl ktos inny zdolny.A czy ktos wie gdzie w Krakowie znajdowała sie Kamienica Szydłowiecka należaca do hetmana Mieleckiego? Podobno na ul.Grodzkiej.Ale gdzie dokładnie i czy sa ajakies ryciny, zdjęcia,opisy ?Byłbym wdzięczny za wszelkie info o tem budynku.(indiakingulka@wp.pl)

Skomentuj Kuba Anuluj pisanie odpowiedzi

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *